Parafia pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Lublinie została erygowana w 1832 r. przez bpa Józefa Dzięcielskiego. Początkowo obejmowała cały obszar miasta. Teren jej ulegał zmniejszeniu od 1884 r. Par. przejęła spuściznę po dawnej kolegiacie św. Michała. Kościół ten, wybudowany pod koniec XIII w., później jako kapitulny, skupiał całe życie religijne miasta i archidiakonatu lubelskiego. Działały tu bractwa, szpitale (3), szkoła par. Od II poł. XVII w. także seminarium duchowne. Upadek kolegiaty następował od końca XVIII w., kapitułę zniesiono w 1818 r. Od erekcji par. katedralnej wszystkie nabożeństwa przeniesiono do kościoła św. Jana, a dawna kolegiata popadła w ruinę: mury rozebrano po powstaniu styczniowym (sam kościół św. Michała stał w pobliżu Bramy Grodzkiej). Nowa parafia katedralna przejęła po kolegiacie przedmioty ruchome, dawne zabudowania pojezuickie: świątynię św. Jana, budynki mieszkalne (ul. Królewska 8 i 10) i Wieżę Trynitarską.

Do lat 70-tych istniał jeden dekanat lubelski, obejmujący swym zasięgiem także wioski położone w pobliżu miasta. Początkowo podzielony na dekanaty: Lublin-Miasto i Lublin-Podmiejski; w listopadzie 1982 r. w wyniku szczegółowszego podziału parafia archikatedralna znalazła się w dekanacie Lublin-Śródmieście.
Archiwum obok dokumentów i akt dotyczących katedry, przechowuje część starych akt z dawnej kolegiaty św. Michała (najstarsze akta chrztu pochodzą z 1583 r., zaślubionych z 1595 r.) Część dokumentów z okresu międzywojennego zaginęła w czasie ostatniej wojny.

Osoby pragnące szerzej zapoznać się z historią naszej parafii zapraszamy do działu HISTORIA